even leven

Foto's:
-tientallen kilometers tomaten-, rijst- en wijnbouw langs de vruchtbare oevers van de Taag (Tejo).
-eindelijk een dijkdorpje voor koffie.

Het is alweer de hoogste tijd enig leven vanuit Portugal te laten beleven. Leven is het zeker. In een echte Nederlandse zomerkoude met Hollandse slootregen fietsen Wil en ik de heerlijke levendige stad Lissabon in. Volgens apothekers' digitale meetapparatuur is de maximale temperatuur vandaag 16 graden. Een stad waar ik uren door de oude wijken kan struinen. Het weer heeft precies een etmaal nodig weer op stoom te komen tot na twee etmalen weer ruim de 30 graden wordt bereikt. Het is alweer de derde keer dat ik met de fiets Lissabon binnen rijd hoewel steeds uit een andere richting.

De onderscheidenende contouren tussen Spanjaarden (en Spanje) en Portugezen ( en dus ook Portugal) worden wel gaandeweg minder vaag. Waar de Spanjaard toch echt een fiere blik draagt op een stevig lijf, lijdt de Portugees zo op het eerste gezicht onder een fletsheid die gedragen wordt door een gemiddeld kleiner postuur. Op het tweede gezicht lijkt de Portugees de trotsere bezitter van dit kleine land met net 10 miljoen inwoners waar Nederland met zijn 17 miljoen een paar keer in past.

De Portugees is bij wat ik tot op heden meegemaakt heb zonder meer opvallend hulpvaardig. Dit uit zich bij collegea-fietsers die kilometers het voortouw vasthouden en wij de einden om het theoretisch snel vindbare maar de in de praktijk een lastig te traceren locatie te benaderen. Tijdens deze vrijerijen wordt tussen intensief hijgwerk door, door mij soms ademloos kennis genomen van allerhande interessant conversatie-info. De Portugese inborst van de gastspreker zwelt.

Ook con-collega wegmisbruikers als automobilisten rijden meer dan eens als gids voorop de voor ons soms onduidelijke weggetjes af, of 'op' zo de lezer wenst. De Portugese automobilist rijdt voor een fietser's leven en mikt nauwkeurig langs de fietstassen bij het vervolgen van zijn helse weg. De Spanjaard is de heer in het verkeer tegenover fietsers. Hoewel er beweerd wordt dat de heer in het verkeer vaak een vrouw schijnt te zijn. Spanje is, voor wat ik gezien heb minder bedolven onder afgeschreven en al dan niet bewust maar meestal achteloos weggeworpen plastic zakken , dozen, flessen. Maar ook doet de Portugees met zekere regelmaat aan tv-en wasmachinewerpen en nog ander niet nader te definiëren gebruiks- of liever genoemd 'gebruikte goederen'. Portugal zou voor Nicaragua kunnen doorgaan. Overbodig dan hier een verdere nuance aan te geven. Daarbij zij vermeldt dat frequente bezoekers van en dus kenners der Iberische kusten andere geobjectiveerde opvattingen zouden kunnen zijn toegedaan.

Een ander al eerder gememoreerd verschil is de taal. Laat ik het kort houden en stellen dat ik inmiddels het Spaans basaal kan toepassen, ik kan mij redden bij winkeliers en andere neringdoenden, door de telefoon wordt zelfs ook het essentiële duidelijk en in de sociale context valt een glimlach van de autochtone Spanjaard soms mijn deel. Ik leg dat uit als begrip en niet als ridiculisering van de vreemde taal spreker. Het Portugees is mij onmachtig. Zeker, ik weet dat het bij de Latino taalgroep hoort en dicht tegen het Spaans aanhurkt. De vaak gehoorde vergelijking van: 'Portugees en Spaans is als Nederlands naast Duits' is moeilijk te bevatten. Zeker is dat het Portugees in de Alentejo landstreek klinkt als Pools terwijl dit op het platteland een stuk ten noorden van Lissabon klinkt als Roemeens. De kenner zal mij vergeven daar ik geen harde maatstaven kan bieden waarop die keuzes dan wel niet gebaseerd zijn. Echter lezers worden uitgenodigd de fiets ter hand te nemen en hier lokaal wat fietsrondjes te maken om mijn beweringen te staven. Het zal aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet zo zijn dat de observaties tot andere conclusies zullen leiden.

Na wat gedoe op de luchthaven van Lissabon tot aan de X-ray voor de fiets, is Wil volgens eigen zeggen nu alweer veilig thuis. De geuniformeerden wilden perse totaal lege banden. Wat een onzin. De luchtdruk in een vliegtuig cabine is gelijk aan fietsen op 2,5 km hoogte en daar klappen de banden ook niet van. Het is een van die misvattingen die zich vast in het brein van regelmakers heeft geworteld. Slechts het ventiel even iets openen is al voldoende om alle gevaar van ontploffende fietsbanden tot nul te reduceren.